11 ĐỘT PHÁ MỚI TRONG CUỘC CHIẾN CHỐNG LẠI UNG THƯ

Thứ năm - 22/05/2025 05:15

1. Vắc-xin ung thư được cá nhân hóa

Hóa trị ngắn trước điều trị tiêu chuẩn giảm 40% nguy cơ tử vong.
Giảm 35% nguy cơ tái phát ung thư cổ tử cung sau điều trị.

Tin vui cho bệnh nhân ung thư tại Anh: Vắc-xin mở ra hy vọng mới!
Hàng ngàn bệnh nhân ung thư tại Anh sắp có cơ hội tham gia thử nghiệm vắc-xin điều trị đầy hứa hẹn, theo thông tin từ Viện Sức Khỏe Anh.
Phương pháp đột phá này kích hoạt hệ miễn dịch, giúp "khóa mục tiêu" tế bào ung thư, giảm thiểu nguy cơ bệnh tái phát. Ưu điểm vượt trội của vắc-xin là giảm tác dụng phụ so với hóa trị truyền thống.
Dự án "Cancer Vaccine Launch Pad" quy tụ 30 bệnh viện, kết nối bệnh nhân với các thử nghiệm vắc-xin tiên tiến, ứng dụng công nghệ mRNA tương tự vắc-xin COVID-19.
Hơn 200 bệnh nhân từ Anh, Đức, Bỉ, Tây Ban Nha và Thụy Điển sẽ được điều trị bằng vắc-xin "may đo" riêng biệt, với liệu trình lên đến 15 mũi. Nghiên cứu dự kiến hoàn thành vào năm 2027, hứa hẹn mở ra kỷ nguyên mới trong điều trị ung thư.
2. Xét nghiệm để xác định 18 loại ung thư giai đoạn đầu
Tin vui cho bệnh nhân ung thư: Xét nghiệm máu phát hiện sớm 18 loại ung thư!
Các nhà khoa học Mỹ vừa công bố một bước đột phá mới: xét nghiệm máu Novelna, có khả năng phát hiện sớm tới 18 loại ung thư khác nhau.
Không cần các phương pháp xâm lấn, tốn kém, Novelna chỉ cần phân tích protein trong máu để tìm dấu hiệu ung thư. Kết quả thử nghiệm trên 440 bệnh nhân ung thư cho thấy độ chính xác đáng kinh ngạc: 93% ung thư giai đoạn 1 ở nam giới và 84% ở nữ giới được phát hiện.
Các nhà nghiên cứu tin rằng, phát hiện này mở ra kỷ nguyên mới cho việc sàng lọc ung thư trên diện rộng. Xét nghiệm Novelna hứa hẹn sẽ là công cụ hiệu quả, chính xác và tiết kiệm chi phí, giúp phát hiện sớm và điều trị kịp thời, cứu sống hàng triệu người trên toàn thế giới.
3. Tiêm thuốc điều trị ung thư trong bảy phút
Tin chấn động: Anh Quốc tiên phong dùng thuốc tiêm 7 phút chữa ung thư!
NHS sẽ đi vào lịch sử khi trở thành đơn vị y tế đầu tiên toàn cầu áp dụng phương pháp tiêm nhanh Atezolizumab (Tecentriq) trong điều trị ung thư. Thay vì truyền tĩnh mạch kéo dài cả tiếng đồng hồ, giờ đây, bệnh nhân chỉ mất vỏn vẹn 7 phút!
Bước đột phá này không chỉ rút ngắn thời gian điều trị, mang lại sự thoải mái cho người bệnh, mà còn giải phóng nguồn lực đáng kể cho đội ngũ y tế. Thuốc Atezolizumab, vốn được sử dụng rộng rãi trong điều trị ung thư phổi và ung thư vú, hứa hẹn sẽ thay đổi quy trình điều trị cho khoảng 3.600 bệnh nhân NHS đang sử dụng phương pháp truyền tĩnh mạch. Kỷ nguyên mới của điều trị ung thư tốc độ cao đã chính thức bắt đầu!
4. Ung thư học chính xác
Ung thư học chính xác: "Vũ khí" tối tân chống lại ung thư
Theo Sizhen Wang, CEO Genetron Health, ung thư học chính xác là "vũ khí" lợi hại nhất để đẩy lùi ung thư. Phương pháp này tập trung vào việc nghiên cứu cấu trúc gen và đặc điểm phân tử riêng biệt của từng khối u.
Tiếp cận ung thư học chính xác giúp chúng ta xác định các biến đổi tế bào gây ra sự phát triển và lan rộng của ung thư. Từ đó, mở ra cơ hội phát triển các phác đồ điều trị cá nhân hóa, phù hợp với từng bệnh nhân.
Dự án 100.000 bộ gen của Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh đã phân tích hơn 13.000 mẫu khối u, tích hợp dữ liệu bộ gen để xác định phương pháp điều trị hiệu quả hơn.
Ưu điểm vượt trội của ung thư học chính xác là khả năng nhắm mục tiêu chính xác vào tế bào ung thư. Khác với các phương pháp điều trị truyền thống như hóa trị, ung thư học chính xác ít gây hại cho tế bào khỏe mạnh và giảm thiểu tác dụng phụ.
5. Trí tuệ nhân tạo chống lại ung thư
Tại Ấn Độ, Diễn đàn Kinh tế Thế giới cùng các đối tác đang tiên phong ứng dụng AI và máy học để cách mạng hóa quy trình điều trị ung thư. Điển hình, hệ thống đánh giá rủi ro dựa trên AI giúp sàng lọc ung thư vú hiệu quả, mở ra cơ hội chẩn đoán sớm.
Công nghệ AI còn hỗ trợ phân tích ảnh chụp X-quang, phát hiện ung thư ngay cả ở những khu vực thiếu chuyên gia. Đây chỉ là hai trong số 18 giải pháp đột phá mà Trung tâm Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư Ấn Độ, hợp tác cùng Diễn đàn, kỳ vọng thúc đẩy. Mục tiêu là mang đến hy vọng mới cho bệnh nhân ung thư trên khắp đất nước.
6. Khả năng dự đoán tốt hơn
UNG THƯ PHỔI: GIẢI PHÁP TỪ CÔNG NGHỆ AI
Ung thư phổi đang là "kẻ giết người thầm lặng" tại Mỹ, cướp đi nhiều sinh mạng hơn cả ba loại ung thư nguy hiểm nhất cộng lại. Phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm là vô cùng khó khăn với các phương pháp chụp chiếu thông thường.
Tuy nhiên, tin vui cho nhân loại! Các nhà khoa học MIT đã tạo ra bước đột phá với mô hình AI mang tên "Sybil". Sybil có khả năng dự đoán nguy cơ ung thư phổi trước 6 năm chỉ bằng ảnh chụp CT liều thấp.
Được "huấn luyện" trên dữ liệu hình ảnh khổng lồ, Sybil có thể đánh giá nguy cơ ung thư trong cả ngắn hạn và dài hạn. Theo nghiên cứu, dù con người khó nhận biết vị trí ung thư, Sybil lại sở hữu khả năng "tiên tri" đáng kinh ngạc.
"Chúng tôi nhận thấy rằng, dù mắt thường không thể xác định chính xác, mô hình vẫn có thể dự đoán phổi nào sẽ phát triển ung thư", đồng tác giả Jeremy Wohlwend chia sẻ. Đây là một bước tiến lớn trong cuộc chiến chống lại ung thư phổi, mở ra hy vọng mới cho việc phát hiện và điều trị bệnh kịp thời.
7. Manh mối trong DNA của ung thư
Giải mã bí mật ung thư: Nghiên cứu đột phá từ DNA bệnh nhân!
Các nhà khoa học Anh Quốc vừa công bố một bước tiến quan trọng trong việc tìm hiểu căn nguyên ung thư. Nghiên cứu dựa trên phân tích DNA của hơn 12.000 bệnh nhân, hé lộ những "dấu vân tay" độc đáo của khối u.
Bằng cách giải mã dữ liệu di truyền, các chuyên gia có thể xác định các đột biến đặc trưng, đóng vai trò trong sự phát triển ung thư của từng cá nhân. Điều này bao gồm tác động từ môi trường như khói thuốc, tia UV, hoặc những lỗi bên trong tế bào.
Tiến sĩ Andrea Degasperi, trưởng nhóm nghiên cứu, nhấn mạnh việc phát hiện thêm 58 dấu hiệu đột biến mới. Khám phá này không chỉ mở rộng hiểu biết về ung thư mà còn hứa hẹn phương pháp điều trị cá nhân hóa, hiệu quả hơn trong tương lai.
8. Sinh thiết lỏng và sinh thiết tổng hợp
Sinh Thiết: Bước Tiến Mới Trong Chẩn Đoán Ung Thư
Sinh thiết truyền thống vẫn là phương pháp chủ đạo để xác định ung thư. Tuy nhiên, đây là thủ thuật xâm lấn, đòi hỏi lấy mẫu mô từ cơ thể, đôi khi cần phẫu thuật, để phân tích trong phòng thí nghiệm. Sinh thiết lỏng nổi lên như giải pháp thay thế ưu việt, ít xâm lấn hơn, sử dụng mẫu máu để phát hiện dấu hiệu ung thư. Sinh thiết tổng hợp, một bước tiến khác, hứa hẹn khả năng kích thích tế bào ung thư tự "khai báo" ngay từ giai đoạn đầu.
Liệu Pháp Tế Bào CAR-T: "Sát Thủ" Miễn Dịch Tiêu Diệt Ung Thư
Liệu pháp tế bào CAR-T, phương pháp điều trị "tái vũ trang" tế bào miễn dịch để truy lùng và tiêu diệt tế bào ung thư, đã chứng minh hiệu quả trong điều trị bệnh bạch cầu vào năm 2022. Quy trình này bao gồm việc thu thập và biến đổi gen tế bào T (một loại tế bào miễn dịch) từ bệnh nhân ung thư. Các tế bào đã được biến đổi sẽ sản xuất protein gọi là thụ thể kháng nguyên khảm (CAR), có khả năng nhận diện và tiêu diệt tế bào ung thư. Các nhà khoa học tại Đại học Pennsylvania đã công bố trên tạp chí Nature rằng hai bệnh nhân đầu tiên được điều trị bằng liệu pháp tế bào CAR-T vẫn duy trì tình trạng thuyên giảm sau 12 năm.
Một nghiên cứu gần đây trên cùng tạp chí cho thấy một phụ nữ được điều trị bằng liệu pháp CAR-T từ khi 4 tuổi đã thuyên giảm bệnh sau 19 năm. Đây là một kết quả đầy hứa hẹn cho thấy tiềm năng dài hạn của liệu pháp này.
Tuy nhiên, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) hiện đang điều tra liệu liệu pháp CAR-T có thể gây ra ung thư thứ phát hay không, sau khi phát hiện hơn 30 trường hợp ung thư thứ phát ở bệnh nhân được điều trị bằng phương pháp này. Mặc dù hội đồng xét xử chưa đưa ra kết luận cuối cùng về mối liên hệ nhân quả, nhưng để đảm bảo an toàn, cảnh báo này đã được thêm vào bao bì thuốc. Sự cẩn trọng này là cần thiết để đánh giá đầy đủ rủi ro và lợi ích của liệu pháp CAR-T, đảm bảo bệnh nhân được thông tin đầy đủ trước khi quyết định điều trị.
10. Chống lại ung thư tuyến tụy
"Giải mã" Ung thư tuyến tụy: Bước đột phá từ xét nghiệm máu PAC-MANN
Ung thư tuyến tụy – "kẻ giết người thầm lặng" với tỷ lệ sống sót thấp đáng báo động. Tin vui cho nhân loại, các nhà khoa học tại Đại học California San Diego đã tạo nên bước ngoặt lớn!
Nghiên cứu đột phá trên tạp chí Nature Communications Medicine hé lộ phương pháp phát hiện ung thư tuyến tụy giai đoạn đầu với độ chính xác đến 95%. Bí mật nằm ở các dấu hiệu sinh học ẩn chứa trong túi ngoại bào – "người đưa tin" giữa các tế bào. Phương pháp này không chỉ hiệu quả với ung thư tuyến tụy mà còn hứa hẹn trong việc phát hiện sớm ung thư buồng trứng và bàng quang.
Điểm sáng giá nhất là xét nghiệm PAC-MANN, chỉ cần một giọt máu nhỏ, "chìa khóa" để mở cánh cửa phát hiện sớm ung thư, tăng cơ hội sống sót cho bệnh nhân.
11. Một viên thuốc giúp cắt giảm nguy cơ ung thư vú
Tạp chí Nature: Cơ hội sống sót ung thư vú khác nhau tùy quốc gia.
Nghiên cứu chỉ ra, quốc gia giàu có chẩn đoán ung thư vú nhiều hơn. Ngược lại, nước thu nhập thấp và trung bình (LMIC) có tỷ lệ tử vong cao hơn, do hạn chế tiếp cận y tế. Báo cáo Diễn đàn Kinh tế Thế giới nhấn mạnh: 70% ca tử vong do ung thư toàn cầu xảy ra ở LMIC. Cần tiếp cận chăm sóc sức khỏe dựa trên địa điểm để cải thiện tình hình.

Tác giả: Sơn Hoàng, Huỳnh Lời